W obowiązującym w Polsce systemie ulgi i uprawnienia przysługujące osobom z niepełnosprawnością zależą przede wszystkim od jej stopnia. Jednak w niektórych przypadkach istotna jest także przyczyna (symbol) niepełnosprawności. Poniżej opisujemy, z jakich szczególnych rozwiązań mogą korzystać osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności narządu ruchu.
Wsparcie ze środków PFRON
Osoby z dysfunkcją narządu ruchu mogą ubiegać się o środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
W ramach programu „Aktywny samorząd” można się ubiegać m.in. o pomoc w:
- zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu (pomoc adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16. roku życia lub osób ze znacznym albo z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu),
- uzyskaniu prawa jazdy (adresowana do osób ze znacznym albo z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu),
- zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16. roku życia lub do osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, m.in. z dysfunkcją obu kończyn górnych),
- zakupie wózka o napędzie elektrycznym (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16. roku życia lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją uniemożliwiającą samodzielne poruszanie się za pomocą wózka o napędzie ręcznym),
- utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego skutera lub wózka o napędzie elektrycznym (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16. roku życia lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności),
- zakupie protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, tj. protezy co najmniej na III poziomie jakości (adresowana do osób ze stopniem niepełnosprawności),
- utrzymaniu sprawności technicznej posiadanej protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne – co najmniej na III poziomie jakości (adresowana do osób ze stopniem niepełnosprawności),
- zakupie skutera inwalidzkiego o napędzie elektrycznym lub oprzyrządowania elektrycznego do wózka ręcznego (adresowana do osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 16. roku życia lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu powodującą problemy w samodzielnym przemieszczaniu się i posiadających zgodę lekarza specjalisty na użytkowanie przedmiotu dofinansowania).
Osoby z dysfunkcją narządu ruchu mogą ubiegać się także m.in. o:
- dofinansowanie do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze,
- dofinansowanie do likwidacji barier w komunikowaniu się, technicznych i architektonicznych.
Informacje dotyczące możliwości ubiegania się o ww. środki, zasady ich przyznawania itp. można uzyskać w miejskim /powiatowym centrum pomocy rodzinie w miejscu zamieszkania. Tam też należy składać wnioski o ww. dofinansowania.
Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej
Od niedawna w Polsce realizowany jest program „Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej”. Niestety, na razie nie wszędzie. Wnioski o środki w ramach programu mogły składać jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego i powiatowego. Dlatego informacje, czy usługa asystenta osobistego jest świadczona w miejscu zamieszkania osoby z niepełnosprawnością, można uzyskać m.in. w swoim ośrodku pomocy społecznej czy w centrum usług społecznych.
Asystent może pomóc m.in. w:
- przemieszczaniu się np. na uczelnię, zabiegi rehabilitacyjne, miejsce spotkania czy wydarzenia,
- załatwianiu spraw urzędowych,
- komunikowaniu się z urzędami,
- odczytywaniu pism urzędowych,
- udziale w zajęciach sportowych,
- może też towarzyszyć w teatrze, kinie, na wystawie itp.
Asystent może pomagać w zakładaniu/zdejmowaniu odzieży wierzchniej, a także czynnościach pielęgnacyjnych i higienicznych (np. pomoc w skorzystaniu z toalety, asystowanie przy przejściu odbiorcy na wózek/fotel).
Warto jednak zauważyć że asystent nie wykonuję usług opiekuńczych ani medycznych.
Pełny zakres świadczonych usług można znaleźć w jednostce świadczącej usługę.
Ulga rehabilitacyjna
Osoby z niepełnosprawnością mogą korzystać z odliczeń w ramach rozliczania rocznego podatku od osób fizycznych (PIT). W rozliczeniu tym mogą uwzględnić poniesione wydatki na rehabilitację albo wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Osoby z dysfunkcją narządu ruchu mogą odliczyć m.in.:
- adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
- przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
- zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,
- utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tj. odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł,
- używanie samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16. roku życia – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł.
Karta parkingowa
Niepełnosprawność ruchowa może być wskazaniem do otrzymania karty parkingowej, nawet przy stopniu umiarkowanym.
Obecnie, tj. od 1 lipca 2014 r., karta parkingowa jest wydawana wyłącznie:
- osobie zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się,
- osobie, która nie ukończyła 16. roku życia mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się,
- placówce zajmującej się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób z niepełnosprawnością, mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się.
Osoby z niepełnosprawnością w stopniu znacznym otrzymują kartę parkingową na podstawie wydanego od 1 lipca 2014 r. orzeczenia zawierającego wskazanie w zakresie karty parkingowej.
Natomiast osoby z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym otrzymują kartę parkingową na podstawie wydanego od 1 lipca 2014 r. orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień, zawierającego wskazanie w zakresie karty parkingowej. Jednak wskazanie do karty parkingowej w orzeczeniu o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności jest uzależnione od symbolu przyczyny niepełnosprawności, tj. 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna) oraz (od niedawna) 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia).
Usługi pocztowe
Poczta Polska wprowadziła wiele usprawnień w obsłudze osób z niepełnosprawnością w placówkach pocztowych. Wiele z nich jest dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością narządu ruchu – podjazdy, windy, podnośniki umożliwiają dostęp. W każdej placówce jest okienko oznaczone piktogramem do obsługi osób z niepełnosprawnością. Skrzynki pocztowe są umieszczane na wysokości umożliwiającej korzystanie z nich przez osoby na wózkach.
Do placówek pocztowych można oczywiście wchodzić z psem asystującym.
Źródło: www.niepelnosprawni.pl